«αισθάνομαι, αισθάνεσαι, αισθάνεται
(χαρά-λύπη-θυμό-φόβο)»
ένα σχέδιο εργασίας για τα συναισθήματα
Αφόρμηση
Πολλές μπορεί να είναι οι αφορμές για την εκκίνηση του συγκεκριμένου σχεδίου εργασίας, μια κουβέντα στην παρεούλα, η εκδήλωση ενός έντονου συναισθήματος από κάποιο παιδί, η ανάγνωση ενός παραμυθιού που μιλάει για τα συναισθήματα, η επέκταση ενός σχεδίου εργασίας π.χ. «ο μικρός μου εαυτός», «το σώμα μου» κ.λ.π.. Ευκαιρίες είναι σίγουρο ότι θα υπάρξουν από την αρχή ακόμη της σχολικής χρονιάς και πρέπει να τις εκμεταλλευτούμε . Βασική προϋπόθεση για να είναι αποτελεσματική η παρέμβασή μας θεωρείται η δημιουργία ενός θετικού κλίματος στην τάξη που θα ευνοεί την ελεύθερη έκφραση και την καλλιέργεια των συναισθημάτων και θα δίνει ευκαιρίες για ανάπτυξη καλών διαπροσωπικών σχέσεων τόσο μεταξύ των μαθητών όσο και αυτών με την νηπιαγωγό.
Α’ φάση
πριν τις δραστηριότητες
Η πρώτη φάση περιλαμβάνει τον προβληματισμό και τον ορισμό του θέματος, συζητήσεις, ανταλλαγή πληροφοριών ,ανάπτυξη ερωτήσεων από τα παιδιά αλλά και από εμάς ώστε να βοηθηθούν στην κατανόηση και περαιτέρω επεξεργασία του θέματος. Γίνεται ο χωρισμός σε ομάδες και θέτουμε τους στόχους . Ενημερώνουμε τους γονείς και ζητάμε τη συνεργασία και τη βοήθειά τους.
Γίνεται καταγραφή των προβληματισμών των παιδιών και των ερωτήσεών τους και αυτό μπορεί να αποτυπωθεί σε ένα ιστόγραμμα (ιστόγραμμα 1).
Στη συνέχεια ακούμε τις προτάσεις τον παιδιών για το τι δραστηριότητες μπορούμε να κάνουμε ώστε να μάθουμε όλα όσα θέλουμε για τα συναισθήματα.
Παροτρύνουμε τα παιδιά να καταθέσουν τις προτάσεις τους ,και στη συνέχεια κάνουμε ένα πλάνο εργασίας (ιστόγραμμα 2) με το οποίο πιθανολογούμε ότι θα απαντηθούν οι ερωτήσεις και θα ικανοποιηθούν τα ενδιαφέροντα των παιδιών. Επιδιώκουμε να προκύψει μια «ιδεοθύελλα» αξιοποιώντας κάθε πρόταση των παιδιών, δίνοντας ερεθίσματα να σκεφτούν πρωτότυπες δραστηριότητες ,προτείνοντας και εμείς ,ως ισότιμα μέλη της ομάδας ,δραστηριότητες που πιστεύουμε ότι θα συμβάλλουν ουσιαστικά στην επίτευξη των στόχων μας. Το ιστόγραμμα αυτό το αναρτούμε στην παρεούλα ώστε να ελέγχουμε ποιες δραστηριότητες έχουν γίνει και να προσθέτουμε -αν προκύψουν- καινούριες προτάσεις.
Στόχοι
Ø Να αναγνωρίζουν και να κατανοούν τα βασικά συναισθήματα(χαρά, λύπη, φόβος, θυμός).
Ø Να αποδέχονται, να εκφράζουν και να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους, τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά.
Ø Να αναγνωρίζουν και να αποδέχονται τα συναισθήματα των άλλων.
Ø Να κατανοήσουν ότι τα συναισθήματα προκαλούνται από διαφορετικά ερεθίσματα σε κάθε άνθρωπο.
Ø Να συνδέσουν το συναίσθημα με την πηγή που το προκαλεί.
Ø Να ακούν με προσοχή τους άλλους όταν μιλούν για τα συναισθήματά τους.
Ø Να κατανοήσουν ότι όλα τα συναισθήματα είναι φυσιολογικά
Ø Να αντιληφθούν ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι αντίδρασης σε κάποιο συναίσθημα, αλλά κάποιοι από αυτούς πρέπει να αποφεύγονται।
ΙΣΤΟΓΡΑΜΜΑ2
Β’ ΦΑΣΗ
Ενδεικτικές δραστηριότητες
Γλώσσα-λογοτεχνία-προφορική επικοινωνία
Ανάγνωση παραμυθιού
Μαθησιακή επιδίωξη: να ακούν προσεκτικά και να κατανοούν μια ιστορία, να παρατηρούν, να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους.
Εξέλιξη δραστηριότητας: Διαβάζουμε στα παιδιά το βιβλίο της Ε.Μουλάκη «η παλέτα των συναισθημάτων». Συζητάμε με τα παιδιά για τα συναισθήματα που έδειξε ο ζωγράφος στη Συναισθηματικούλα και τα καλούμε να εντοπίσουν ποιες εικόνες του παραμυθιού απεικονίζουν διάφορα συναισθήματα. Κάνουμε έναν κατάλογο με αυτά και τον διαβάζουμε στα παιδιά ζητώντας για κάθε συναίσθημα να μας βρίσκουν το αντίθετό του π.χ. αγάπη-μίσος, χαρά-λύπη, φόβος-γενναιότητα, θυμός-ηρεμία, κακία-καλοσύνη, ευτυχία-δυστυχία ,ντροπή-περηφάνια κ.λ.π.
Βρίσκουμε παράγωγες λέξεις όπως αγαπημένος, αγαπητός, χαρούμενος, χαρωπός, φοβισμένος, φοβιτσιάρης, ντροπαλός, ντροπιασμένος κ.α.
Γλώσσα-γραφή-ανάγνωση
Πίνακας αναφοράς
Μαθησιακή επιδίωξη: να αντιληφθούν ότι η εικόνα μεταφέρει ένα μήνυμα και να αντιστοιχίσουν τη λέξη με την εικόνα.
Εξέλιξη δραστηριότητας: φτιάχνουμε έναν πίνακα αναφοράς όπου καταγράφουμε τα βασικά συναισθήματα (ζητάμε τη βοήθεια των παιδιών για να μπορέσουμε να ξεχωρίσουμε ποια θα βάλουμε, ποια θεωρούν αυτά σημαντικά)και ψάχνουμε μαζί με τα παιδιά το φωτογραφικό υλικό που έχουμε συγκεντρώσει για να βρούμε την εικόνα που ταιριάζει σε κάθε λέξη.
Δίνουμε στα παιδιά φ.ε. με πρόσωπα με διάφορες εκφράσεις(χαρούμενος, λυπημένος, θυμωμένος, έκπληκτος, φοβισμένος, περήφανος κ.λ.π. μέχρι πέντε εκφράσεις ) και ζητάμε να τα συνδέσουν με τη λέξη- συναίσθημα που υπάρχει γραμμένη στο φ.ε. Όσα παιδιά θέλουν μπορούν να γράψουν τη λέξη.
(Διαθεματική διασύνδεση: προφορική επικοινωνία, μαθηματικά)
Γλώσσα-λογοτεχνία
Ανάγνωση παραμυθιού
«κι εγώ ένιωσα το ίδιο»
Μαθησιακή επιδίωξη: να αναγνωρίζουν και να κατανοούν τα συναισθήματα του άλλου.
Εξέλιξη δραστηριότητας: διαβάζουμε στα παιδιά το γνωστό παραμύθι «το άσχημο παπάκι». Βλέπουμε και τις εικόνες και ζητάμε από τα παιδιά να μας πουν πώς νομίζουν ότι ένιωθε το παπάκι σε διάφορες στιγμές της ιστορίας. Παροτρύνουμε τα παιδιά να επιχειρηματολογούν για να υποστηρίζουν τις απόψεις τους και τα συμπεράσματά τους.
Ζητάμε από τα παιδιά να θυμηθούν και να μας αφηγηθούν περιστατικά από τη ζωή τους στα οποία βιώσαν παρόμοια με το παπάκι συναισθήματα.
(Διαθεματική διασύνδεση: προφορική επικοινωνία)
Δημιουργία και έκφραση
Κολλάζ
«σπιτάκια για χαρές και λύπες»
Μαθησιακή επιδίωξη: τα παιδιά ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν με ποικίλους τρόπους διάφορα υλικά για να κάνουν μικροκατασκευές , να συνεργάζονται και να εκφράζουν τα συναισθήματά τους.
Εξέλιξη δραστηριότητας 1.: χωρίζουμε τα παιδιά σε τέσσερις ομάδες*, τους δίνουμε δύο μεγάλα χαρτόκουτα(φτιαγμένα σαν κάλπες) και προτείνουμε να τα διακοσμήσουμε ώστε να γίνουν τα σπιτάκια των συναισθημάτων, ένα για τα «θετικά» και ένα για τα «αρνητικά» συναισθήματα. Θα χρειαστούμε ψαλίδια, κόλλα, χρωματιστά χαρτιά . H κάθε ομάδα πρέπει να συζητήσει και να αποφασίσουν από κοινού πώς θα διακοσμήσουν τις πλευρές που τις αναλογούν.
*κάθε ομάδα θα διακοσμήσει από μία πλευρά σε κάθε κουτί.
Τα κουτιά θα τοποθετηθούν σε χώρο προσιτό στα παιδιά για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από αυτά όλη τη χρονιά. Η αρχή θα γίνει από την επόμενη δραστηριότητα.
(Διαθεματική διασύνδεση: προφορική επικοινωνία,αλληλεπίδραση,λεπτή κινητικότητα)
Ζωγραφική
«ανοίγω την καρδιά μου»
Μαθησιακή επιδίωξη: τα παιδιά ενθαρρύνονται να διηγούνται, να αφηγούνται και να εκφράζουν εικαστικά τις εμπειρίες τους.
Εξέλιξη δραστηριότητας 2.: μοιράζουμε στα παιδιά χαρτί Α4 και μαρκαδόρους και τα παροτρύνουμε να ζωγραφίσουν σ’ αυτό κάτι που τα χαροποιεί(ή τα φοβίζει κ.λ.π ανάλογα με ποιο συναίσθημα ασχολούμαστε.). Στη συνέχεια ο καθένας παρουσιάζει τη ζωγραφιά του στην ολομέλεια της τάξης μιλάει γι’ αυτό που ζωγράφισε και ρίχνει τη ζωγραφιά του στο σπιτάκι που της ταιριάζει.
Η δραστηριότητα μπορεί να γίνεται όλη τη χρονιά σε τακτά χρονικά διαστήματα Π..χ. στο τέλος της εβδομάδας, στην ώρα των ελεύθερων δραστηριοτήτων,ζωγραφίζουν ένα περιστατικό που τους προκάλεσε έντονα συναισθήματα και το ρίχνουν στο ανάλογο κουτί. Τη χρονική στιγμή* που έχουμε συμφωνήσει με τα παιδιά από πριν π.χ. στην πρωϊνή συγκέντρωση ή μετά το διάλλειμα, ανοίγουμε τα «σπιτάκια» των συναισθημάτων και το κάθε παιδί για το περιστατικό που αναπαριστά η ζωγραφιά του, τα συναισθήματα που προκάλεσε αυτό, την αντίδρασή του εκείνη τη στιγμή, τα συναισθήματά του τώρα, που έχουν περάσει κάποιες μέρες ή ώρες .
*η στιγμή μπορεί να σηματοδοτείται από την ανάρτηση στο χώρο μιας κατακόκκινης γελαστής καρδιάς.
(Διαθεματική διασύνδεση: προφορική επικοινωνία)
Δημιουργία και έκφραση
«οι κούκλες φοβούνται;»
Μαθησιακή επιδίωξη: να εκφράσουν τον εσωτερικό τους κόσμο, τις αγωνίες, τους φόβους, τους προβληματισμούς τους, να αφομοιώσουν τους ηθικούς κανόνες και τις αξίες της κοινωνίας στην οποία ζουν.
Εξέλιξη δραστηριότητας: δίνουμε στα παιδιά ποικίλα υλικά (χαρτιά, υφάσματα, κουμπιά, ξυλάκια, κλωστές), ψαλίδι και κόλλα και φτιάχνουν κούκλες για το κουκλοθέατρό μας. Δίνουν στην κούκλα ότι έκφραση θέλουν. Παράλληλα φτιάχνουμε κι εμείς τη δική μας κούκλα. Καλούμε τα παιδιά σε ζευγάρια να αυτοσχεδιάσουν στο κουκλοθέατρο και να ζωντανέψουν τις κούκλες τους. Βοηθάμε να πλάσουν μια ιστορία με ερωτήσεις προς τις κούκλες όπως: πώς νιώθεις σήμερα; Τι είναι αυτό που σε φοβίζει; Τι μπορούμε να κάνουμε για να μην είσαι θυμωμένη; (ανάλογα με τα συναισθήματα που είναι αποτυπωμένα στο πρόσωπο της κούκλας ή το τι θα μας πει το παιδί-δημιουργός ότι νιώθει η κούκλα)
(Διαθεματική διασύνδεση: προφορική επικοινωνία)
Δημιουργία και έκφραση
Δραματική τέχνη
«η πολιτεία του θυμού και η πολιτεία της ηρεμίας»
Μαθησιακή επιδίωξη: να χρησιμοποιούν με ποικίλους τρόπους υλικά , να είναι δημιουργικά, να εκφράζονται με τον αυτοσχεδιασμό και τη μίμηση ,να είναι επινοητικά και να βρίσκουν αποδεχτούς τρόπους εκδήλωσης και εκτόνωσης «δύσκολων» συναισθημάτων».
Εξέλιξη δραστηριότητας; ξεκινάμε να αφηγούμαστε στα παιδιά μια αυτοσχέδια ιστορία. «Σε έναν τόπο πολύ-πολύ μακριά από εδώ, αλλά και πολύ-πολύ κοντά μας υπάρχουν δυο πολιτείες. Η πολιτεία του θυμού και η πολιτεία της ηρεμίας»
Εμπλέκουμε τα παιδιά σε συζήτηση γι’ αυτές τις πολιτείες. Θέτουμε ερωτήσεις: πώς νομίζετε ότι είναι αυτές οι πολιτείες; πώς να είναι τα σπίτια εκεί; πώς είναι ο ουρανός τους; τι χρώματα νομίζετε ότι θα έχουν; γιατί; Τις φτιάχνουμε κι εμείς εδώ; Τι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε;
Τα παιδιά παίρνουν όσα αντικείμενα χρειάζονται από τη γωνιά της δραματοποίησης (υφάσματα, αξεσουάρ) και στήνουν τις δυο πολιτείες.
«Οι άνθρωποι δεν ζούσαν για πάντα σ’ αυτές τις πολιτείες αλλά πηγαινοερχότανε από τη μία στην άλλη. Δεν ξέρανε πώς γινόταν αυτό αλλά έτσι ξαφνικά κάτι γινόταν και ΜΠΑΜ! εκεί που απολαμβάνανε τη φύση στο πάρκο της Ηρεμίας βρισκότανε στην πολιτεία του θυμού. Αρκούσε μια λέξη, μια πράξη και χάνανε την ηρεμία τους. Μικροί, μεγάλοι, μαμάδες, παιδιά, όλοι κάπου-κάπου κάνανε το μαγικό ταξίδι. Άλλοι συχνότερα, άλλοι πιο σπάνια. Πολλές φορές βρισκότανε εκεί με παρέα, με το φίλο τους, το αδελφάκι τους, τη μαμά τους, αλλά αυτό δεν τους βοηθούσε καθόλου, γιατί παιδιά στην πολιτεία του θυμού όλοι μιλάνε, και μάλιστα δυνατά, αλλά κανείς δεν ακούει. Δεν τους άρεσε λοιπόν και πολύ όταν βρισκόταν εκεί, κάναν πράγματα για τα οποία μετά νιώθανε άσχημα σαν κάτι να τους ενοχλούσε, νιώθαν σαν…». Σαν τι νομίζετε ότι νιώθανε;
Εσείς πως νιώθετε όταν θυμώνετε; τι κάνετε όταν θυμώνετε; τι κάνουν οι άλλοι όταν θυμώνετε;
Βοηθάμε τα παιδιά με διάφορες ερωτήσεις να παρουσιάσουν το θυμό τους με εικόνες και να καταθέσουν τις εμπειρίες τους π.χ. όταν θυμώνω νιώθω σαν μπαλόνι έτοιμο να σκάσει.
Και συνεχίζουμε την ιστορία μας.
«Λυπόταν αλλά δεν ξέραν και τι να κάνουν για να μην ξαναβρεθούν εκεί. Στεναχωριότανε για τις ώρες και μέρες που χάνανε εκεί χωρίς φίλους και ζηλεύανε κάποιους κατοίκους της Ηρεμίας που σχεδόν ποτέ δεν κάναν αυτό το ταξίδι ή το κάναν, αλλά πολύ γρήγορα γυρνούσαν πίσω. Μια μέρα λοιπόν αποφασίσανε να κάνουν μια συνέλευση για να συζητήσουν όλοι μαζί και να βρουν λύση στο πρόβλημά τους.
-Δεν με πειράζει όταν θυμώνεις, εξάλλου όλοι θυμώνουμε, με πειράζει όμως όταν ουρλιάζεις και κλωτσάς τα παιχνίδια σου, είπε μια μαμά στο γιο της .
-Με θυμώνει όταν μου τραβάς τα μαλλιά.
-Το κάνω επειδή μου αρπάζεις την κούκλα μου, είπαν δύο κοριτσάκια.»
Εσάς παιδιά τι σας θυμώνει;
«Νομίζω ότι βρήκα τη λύση φώναξε κάποιος. Τώρα που μιλάμε δεν θυμώνουμε, να συζητάμε λοιπόν και να λέμε τι μας πειράζει. Κι αν νιώθουμε μερικές φορές σα μπαλόνι έτοιμο να σκάσει γιατί να κάνουμε μπαμ τρομάζοντας όλο τον κόσμο και να μην ξεφουσκώσουμε σιγά-σιγά ;»
Τι άλλο θα προτείνατε να κάνουν για να ξεπερνούν πιο γρήγορα το θυμό τους και να επιστρέφουν στην πολιτεία της Ηρεμίας;
Καταγράφουμε τις προτάσεις των παιδιών και προτείνουμε και εμείς τρόπους εκτόνωσης του θυμού, γινόμαστε μπαλόνια που ξεφουσκώνουν σιγά-σιγά, κλείνουμε τα μάτια και ανασαίνουμε βαθειά, κλωτσάμε δυνατά μια μπάλα, τραγουδάμε το αγαπημένο μας τραγούδι, ακούμε μουσική που μας αρέσει και μας ηρεμεί.
Θέλετε να πάμε κι εμείς σ’ αυτές τις χώρες για να δούμε πώς νιώθουν οι κάτοικοί τους; Περπατάμε με τα παιδιά στην πολιτεία της Ηρεμίας, με τη συνοδεία του ταμπουρίνου, ήρεμα, χαρούμενα, χαλαρά. Με ένα δυνατό χτύπημα περνάμε στην πολιτεία του θυμού, πώς γίνονται τα πρόσωπά μας εδώ; πώς περπατάμε; πώς είναι οι κινήσεις μας; Δείχνουμε το θυμό μας με όποιον τρόπο μπορούμε να φανταστούμε.
Εφαρμόζουμε τις τεχνικές που προτείναμε για την αντιμετώπιση του θυμού και ξαφνικά όλα αλλάζουν, η έκφρασή μας ,η στάση του σώματός μας. Βάζουμε να ακούσουμε μουσική, π.χ. τη serenade του Schubert και γινόμαστε όλοι μια μεγάλη αγκαλιά στην πολιτεία της Ηρεμίας.
(Διαθεματική διασύνδεση: προφορική επικοινωνία, μουσική, φυσική αγωγή)
Δημιουργία και έκφραση
εικαστικά
«μεγάλοι ζωγράφοι»
Μαθησιακή επιδίωξη:να γνωρίσουν έργα μεγάλων ζωγράφων και να εντοπίσουν τα συναισθήματα των εικονιζόμενων προσώπων, να εκφράσουν τα συναισθήματα που τους προκαλούν κάποια έργα ζωγραφικής.
Εξέλιξη δραστηριότητας: βλέπουμε με τα παιδιά αντίγραφα πινάκων ζωγραφικής, ζητάμε από τα παιδιά να μας περιγράψουν τα συναισθήματα που νομίζουν ότι νιώθουν αυτοί οι άνθρωποι. Γιατί νομίζετε ότι νιώθουν έτσι; Τι πιστεύετε ότι τους συνέβη; Τι να σκεφτότανε άραγε τη στιγμή εκείνη; Ας δώσουμε κι εμείς παρόμοια έκφραση στο πρόσωπό μας. Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες και αναπαριστούν έναν πίνακα αφού παρατηρήσουν την έκφραση των προσώπων και τη στάση του σώματος. Εκτός από πορτρέτα παρατηρούμε και άλλους πίνακες π.χ. τοπία και τα παιδιά περιγράφουν τα συναισθήματα που τους γεννούν. Ενδεικτικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τους πίνακες:
Πορτρέτα:Renoir ,αυτοπροσωπογραφία
Caravaggio, νεαρός
Picasso, η Ντόρα Μαρς σκεπτόμενη
Munch, η κραυγή
Da Vinci, Μόνα Λίζα
Γύζη, θλιμένο κορίτσι
Vermeer, το κορίτσι με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι.
Ιακωβίδης, η αγαπημένη της γιαγιάς
Πίνακες που προσφέρονται για αναπαράσταση(tableaux vivant)
Μunch, θάνατος στο δωμάτιο του πόνου
Μόραλης, σκηνικό
Πίνακες που προκαλούν έντονα συναισθήματα
Picasso. Guernika
Χατζηκυριάκος-Γκίκας, το πρώτο πρωϊνό του κόσμου
Kandinski, sky blue
Τα παιδιά γίνονται ζευγάρια και φτιάχνουν το ένα το πορτρέτο του άλλου.
(Διαθεματική διασύνδεση: προφορική επικοινωνία, δραματική τέχνη, παντομίμα, ανθρωπογενές περιβάλλον)
Δημιουργία και έκφραση
φυσική αγωγή
«χορεύω απ’ τη χαρά μου»
Μαθησιακή επιδίωξη: να αναπτύξουν την κινητικότητά τους, να νιώσουν το ρυθμό, να αναπτύξουν τη συνεργατικότητά τους, να συντονίζουν τις κινήσεις τους, να ψυχαγωγηθούν.
Εξέλιξη δραστηριότητας: με αφορμή τον πίνακα του Μόραλη «σκηνικό», βάζουμε μια χαρούμενη, γρήγορη μουσική π.χ. χασαποσέρβικο, και χορεύουμε όλοι μαζί.
(Διαθεματική διασύνδεση: εικαστικά, μουσική, μαθηματικά)
Δημιουργία και έκφραση
μουσική
«κλείνουμε τα μάτια και ακούμε»
Μαθησιακή επιδίωξη: να μυηθούν στην κλασική μουσική.
Εξέλιξη δραστηριότητας: ξαπλώνουμε στη μοκέτα, κλείνουμε τα μάτια, χαλαρώνουμε και ακούμε διάφορα μουσικά κομμάτια . Χαμηλώνουμε τη μουσική και ζητάμε από τα παιδιά να μας περιγράψουν τα συναισθήματα που ένιωθαν ακούγοντας κάποιο μουσικό κομμάτι. Δίνουμε στα παιδιά χαρτί Α3 που το έχουμε χωρίσει σε τέσσερα μέρη, χρώματα, πινέλα και τα παροτρύνουμε να ζωγραφίσουν ότι θέλουν ενώ ταυτόχρονα ακούνε μουσική(επιλέγουμε τέσσερα μουσικά κομμάτια, διαφορετικά σε ρυθμό και μελωδία, ένα για κάθε μέρος του χαρτιού). Συζητάμε γι’ αυτά που έφτιαξαν, βλέπουμε αν η μουσική που ακουγόταν κάθε φορά έπαιξε κάποιο ρόλο στην επιλογή του θέματος ή στα χρώματα που χρησιμοποίησαν.
Μουσική που μπορούμε να ακούσουμε:
Tchaikovsky, Η λίμνη των κύκνων
Prokofiev, O Πέτρος και ο λύκος (πουλάκι και παππούς)
Khachaturian, O χορός των σπαθιών
Offenbach,O Ορφέας στον Άδη(γκάλοπ)
Mozart, Rondo alla Turca
Μ.Χατζιδάκις, Όταν έρχονται τα σύννεφα, , Βροχή , Μάγκας βγήκε για σεργιάνι
Loreena Mc Kennit, La Serenissima
Enya, Tempus Vernum, Crying wolf
(Διαθεματική διασύνδεση: εικαστικά, προφορική επικοινωνία, μαθηματικά
Μαθηματικά
μετρώ
Μαθησιακή επιδίωξη: να μετρούν, να αντιστοιχίζουν το σύμβολο του αριθμού με το πλήθος να ομαδοποιούν, να «διαβάζουν» διαγράμματα.
Εξέλιξη δραστηριότητας: τα παιδιά παρατηρούν τις εικόνες προσώπων που έχουμε συγκεντρώσει και τις ομαδοποιούν ανάλογα με τα συναισθήματα που εκφράζουν, τις κολλάνε τη μία πάνω από την άλλη ώστε να δημιουργήσουν στήλες, σε ένα μεγάλο χαρτόνι, και αφού μετρήσουν πόσες εικόνες έχει κάθε στήλη γράφουν τον αριθμό.
Πληροφορική
Μαθησιακή επιδίωξη: να αναπτύξουν δεξιότητες αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών ως εργαλείων για τις διερευνήσεις, τις αναζητήσεις και τις παραγωγές τους.
Εξέλιξη δραστηριότητας: δείχνουμε στα παιδιά πώς να χρησιμοποιούν τον σαρωτή για να φτιάξουν από ένα βιβλίο για τον καθένα που θα περιλαμβάνει έργα όλων των παιδιών για τα συναισθήματα.
Τα παιδιά μας υπαγορεύουν και εμείς γράφουμε την επιστολή προς τους γονείς για να τους ενημερώσουμε για το θέμα μας και να ζητήσουμε τη βοήθειά τους .
(Διαθεματική διασύνδεση: εικαστικά, προφορική επικοινωνία)
Έρευνα -επισκέψεις πεδίου
Η έρευνα πεδίου περιλαμβάνει συγκέντρωση υλικού (σχετικά βιβλία, εικόνες, φωτογραφίες σε συνεργασία με τους γονείς, Τα νήπια συλλέγουν πληροφορίες, παράλληλα οι γονείς ενημερώνονται για το πρόγραμμα και ζητάμε τη συμμετοχή και τη συνεργασία τους σε αυτό.
Οργανώνουμε μια συνάντηση με τους γονείς στην προσκαλούμε κάποιον ειδικό π.χ. παιδοψυχολόγο για να τους ενημερώσει και να λύσει τυχόν απορίες που έχουν.
Συνεργασία με την οικογένεια
Η εμπλοκή των γονέων είναι ιδιαίτερης σημασίας καθώς αποτελούν πρότυπα για
μίμηση και υιοθέτηση συμπεριφορών . Τόσο στην αρχή όσο και κατά τη διάρκεια του προγράμματος θα πρέπει να υπάρχει επικοινωνία με τους γονείς. Ανάλογα με τη χρονική διάρκεια του προγράμματος οργανώνουμε και τις ανάλογες συναντήσεις. Σκοπός αυτών των συναντήσεων δεν είναι μόνο η ενημέρωση των γονέων για τις δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα στο σχολείο αλλά και η ευαισθητοποίησή τους σε θέματα συναισθηματικής αγωγής. Μέσα από την ανταλλαγή εμπειριών, επιδιώκεται η ενεργός συμμετοχή και ουσιαστική συμπαράσταση των γονέων στην εκπαιδευτική διαδικασία που προσφέρεται στο σχολείο.
Γ’ φάση
αξιολόγηση
H αξιολόγηση του προγράμματος έχει τις ακόλουθες φάσεις:
1. Αρχική αξιολόγηση (διερεύνηση)
2. Διαμορφωτική αξιολόγηση
3. Τελική αξιολόγηση
Αρχική αξιολόγηση:
Είναι η φάση του σχεδιασμού και της οργάνωσης της δράσης και περιλαμβάνει:
1. Την κατασκευή ιστογράμματος όπου καταγράφουμε τι γνωρίζουν τα παιδιά για τα συναισθήματα (προϋπάρχουσα γνώση)
2. Κατασκευή ιστογράμματος με τις προτάσεις των παιδιών (τι θέλουν να μάθουν τα παιδιά για το θέμα μας)
Διαμορφωτική αξιολόγηση:
Είναι η φάση υλοποίησης των δραστηριοτήτων όπου επιβεβαιώνονται ή διαψεύδονται οι υποθέσεις μας και ασκούμε την κριτική μας. Η φάση της εφαρμογής χωρίζεται σε τρία στάδια¨
1. Συλλέγουμε πληροφορίες και υλικό για τα συναισθήματα
2. Αξιολόγηση των πληροφοριών
3. Εφαρμογή των πληροφοριών
Τελική αξιολόγηση:
Η τελική αξιολόγηση γίνεται:
1. από τα ίδια τα παιδιά μέσα στην τάξη του νηπιαγωγείου
2. από τους εκπαιδευτικούς (εξετάζουμε αν οι αρχικοί στόχοι που τέθηκαν έχουν επιτευχθεί)
3. τελική παρουσίαση του έργου της ομάδας
Αξιολόγηση από τα παιδιά στην τάξη
Mε την ολοκλήρωση του σχεδίου εργασίας θα γίνει ο απολογισμός και η αξιολόγησή του. Στη γωνιά της συζήτησης ανακεφαλαιώνουμε το σύνολο των δραστηριοτήτων για να δούμε τι μάθαμε και τι κερδίσαμε από τη συμμετοχή μας στο σχέδιο εργασίας «αισθάνομαι, αισθάνεσαι αισθάνεται, χαρά, λύπη, θυμό, φόβο . Τα παιδιά θα περιγράψουν τι τους άρεσε περισσότερο και τι τους εντυπωσίασε. Τέλος, κατασκευάζουμε το βιβλίο του project. Το βιβλίο είναι από οντουλέ χαρτόνι και περιλαμβάνει: το ιστόγραμμα, δείγματα από εργασίες των παιδιών, χειροτεχνίες.
Αξιολόγηση από τους εκπαιδευτικούς
Εξετάζουμε εμείς οι εκπαιδευτικοί αν μείναμε ικανοποιημένοι από το πρόγραμμα, αν οι αρχικοί στόχοι που τέθηκαν επιτεύχθηκαν. Η απόκτηση από τα παιδιά των ατομικών και κοινωνικών δεξιοτήτων που επιδιώκαμε είναι η ουσιαστική επιτυχία του προγράμματος.
Τελική παρουσίαση του προγράμματος
Η παρουσίαση του προγράμματος περιλαμβάνει:
Θεατρικά δρώμενα από τα παιδιά με μηνύματα και προβληματισμούς για τα συναισθήματα.
Με παντομίμα, μουσική και τραγούδια δραματοποιούν καταστάσεις από την καθημερινή ζωή των ανθρώπων.
Έκθεση εργασιών των παιδιών και φωτογραφιών σχετικών με το θέμα μας.
Βιβλιογραφία
Δαφέρμου Χαρά,
Κουλούρη Πηνελόπη
Μπασαγιάννη Ελευθερία, Οδηγός Νηπιαγωγού, Ο.Ε.Δ.Β., Αθήνα, 2006
Μωραΐτη Τζένη,
Διανέλλου Γλυκερία, Τι θέμα να διαλέξω στο χρόνο για να τρέξω, Μεταίχμιο,
Αθήνα, 2006.
Κουτσουβάνου Ευγενία, Προγράμματα προσχολικής εκπαίδευσης και η διαθεματική προσέγγιση, Αθήνα, Οδυσσέας, 2003.
Κάντζου Νίκη,
Δαμηλάκη Ρένα,
Λαμπρινέα Ζέτα, Ο κήπος των συναισθημάτων, Δίπτυχο, Αθήνα,
Η διαθεματικότητα στα εκπαιδευτικά προγράμματα, Αρίων, Θεσσαλονίκη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου